Da bi rad u savremenim GIS okruženjima bio moguć, neophodno je poznavanje osnovnih pojmova iz oblasti kartografije.
Karta predstavlja uopštenu sliku Zemlje ili njenih dijelova čija je površina matematički konstruisana i smanjena. Uz pomoć posebnih znakova grafički prikazuje raspored i međusobne odnose objekata, pojava i procesa na karti. Izbor objekata zavisi od namjene karte. Njen naziv datira još iz XV vijeka, a nastao od latinske riječi – charta.
Karta predstavlja veoma važan faktor u proučavanju zemljine površine i prostornih procesa na njoj. S obzirom da prikazuje rezultate istraživanja, ona se dalje koristi kao materijal za proučavanje.
Kartografska projekcija predstavlja matematički prikaz zemljine površine na ravan sa pojavom što manjeg broja deformacija. One nastaju kao rezultat nemogućnosti prikazivanja elipsoidnog oblika zemlje (njen stvarni oblik je geoid) na ravnu površinu bez određenih nepravilnosti. Deformacije se ogledaju u promjeni uglova, površine ili dužine.
Izbor načina kreiranja karte, kao i deformacija zavisi od njene namjene.
Geografska širina (latitude) je ugaono rastojanje određene tačke na Zemlji sjeverno ili južno od ekvatora. Prema tome, razlikujemo sjevernu geografsku širinu, koja se pruža od ekvatora do Sjevernog pola i iznosi do 90° i južnu geografsku širinu, koja obuhvata prostor između ekvatora i Južnog pola sa istim vrijednostima stepeni. Obilježava se grčkim slovom “fi” (φ).
Geografska dužina (longitude) ili Meridijan je ugaono rastojanje neke tačke na Zemlji od početnog meridijana. Početnim meridijanom se smatra Grinički, koji prolazi kroz istoimeni mjesto pored Londona. Prema tome, razlikujemo istočno i zapadnu geografsku dužinu, čija vrijednost ide do 180°. Obilježava se grčkim slovom “lambda” (λ).
Razmjer – kako na karti nije moguće predstaviti Zemljinu površinu ili njene pojedinačne dijelove u prirodnoj veličini, oni se smanjuju, a zatim projektuju na ravan i na taj način predstavljaju na karti. Smanjivanjem se postiže kontinuitet odnosa linija na karti i njene odgovarajuće linije u prirodi. Upravo taj odnos veličina na karti i prirodnih veličina naziva se razmjer. On pokazuje koliko je puta neka linija smanjena.
Grafički način predstavljanja razmjera, naziva se razmjernik.
Okvir karte čine jedna ili nekoliko linija koje ograničavaju njen sadržaj. Sastoji se iz unutrašnjeg i spoljašnjeg dijela.
Spoljašnji okvir je predstavljen debljom linijom, a njegova primjena je estetska, da bi se ograničio prostor oko matematičkog okvira.
Osnovni unutrašnji dio ograničava sadržaj karte.
Gradusna (stepena) linija je matematički dio okvira karte. Između spoljašnjeg i matematičkog okvira se nalazi prostor za unos brojeva koji označavaju geografske koordinate.